Đặc điểm chung

Đặc điểm chung của cả 3 thời này là đều diễn tả một hành động nằm hoàn toàn trong quá khứ, không liên quan gì tới hiện tại.

Ví dụ: Sarah arrived at the party at 9pm. Paul had gone home, but everybody else was still chatting.

Trong chuỗi sự kiện này, ta xác định được thời điểm nói là 9h tối. Bây giờ có thể đã là 12 giờ đêm hoặc buổi sáng ngày hôm sau.

• Sự kiện thứ nhất, Sarah đến bữa tiệc được chia ở thời quá khứ đơn, là một hành động bắt đầu và kết thúc hoàn toàn trong quá khứ.
• Sự kiện thứ hai, Paul đã về nhà diễn ra trước thời điểm Sarah đến, vì thế được chia ở thời quá khứ hoàn thành.
• Sự kiện thứ 3, mọi người vẫn đang vui vẻ là một sự kiện diễn ra xung quanh thời điểm 9h tối. Trước khi Sarah đến thì mọi người đã vui vẻ với nhau, khi Sarah đến mọi người cũng vẫn đang trò chuyện và việc đó vẫn tiếp diễn tiếp như vậy sau đó một khoảng thời gian.

=> Thời quá khứ đơn diễn tả một hành động bắt đầu và kết thúc trước thời điểm hiện tại.
Thời quá khứ tiếp diễn diễn đạt một hành động diễn ra xung quanh một thời điểm nói trong quá khứ.
Còn thời quá khứ hoàn thành diễn đạt một hành động xảy ra trước một thời điểm nói trong quá khứ.

Phân biệt thời Quá khứ đơn và Quá khứ tiếp diễn

Để chia động từ ở các thời quá khứ, việc đầu tiên cần làm là xác định thời điểm nói.

This time last year, I was living in Hong Kong.
What were you doing at 10 o’clock last night?
I waved to Helen, but she wasn’t looking.

Sau khi xác định được thời điểm nói, ta thấy thời quá khứ tiếp diễn mô tả hành động bắt đầu trước thời điểm nói, đang diễn ra và chưa kết thúc ở thời điểm nói trong quá khứ.

Ngược lại, thời quá khứ đơn diễn đạt một hành động đã kết thúc.

Ví dụ: We were walking home when we met Dan.
We walked home after the party last night. 

Ta có thể sử dụng kết hợp thời quá khứ đơn và quá khứ tiếp diễn khi diễn tả một hành động đang diễn ra thì một hành động khác xen vào.

• Hành động chen vào sẽ được dùng ở thời quá khứ đơn.
• Hành động đang diễn ra dùng quá khứ tiếp diễn.

Ví dụ: Matt called when we were having dinner.
It was raining when I got up.

Lưu ý: không phải lúc nào chúng ta cũng dựa vào các từ mang tính “dấu hiệu” như “when,” mà cần hình dung ra tình huống sử dụng.

Ví dụ: I saw you in the park yesterday. You were sitting on the grass and reading a book.

Dù không có từ “when” là dấu hiệu cho thấy sự chen ngang, nhưng ta vẫn có thể hiểu là bạn đang thực hiện hành động đó khi tôi nhìn thấy bạn (nhìn thấy là hành động chen ngang hoặc cũng có thể hiểu là thời điểm nói).
Theo nghĩa ẩn đi thời điểm nói như vậy, thời quá khứ tiếp diễn cũng thường được dùng để mô tả bối cảnh cho câu chuyện.
Ví dụ: It was a typical evening at the Greens. Mr. Green was reading the newspaper. Mrs. Green was watching TV. The Green kids were doing their homework.
(Thời điểm nói được ẩn đi là When this story started – khi câu chuyện này bắt đầu)

Khi có nhiều hơn một hành động tiếp nối nhau, tất cả các hành động sẽ được chia ở thời quá khứ đơn.

When Karen arrived, we were having dinner. (=we had already started before she arrived) 

When Karen arrived, we had dinner. (= Karen arrived, and then we had dinner)

Joe got home, put his computer away, had dinner, took a shower and went to sleep.

So sánh thời quá khứ đơn và quá khứ hoàn thành

Thời quá khứ đơn dùng để diễn tả một hành động đã xảy ra và hoàn thành trong quá khứ.

Ví dụ: Sarah got to the meeting.

Đây có thể tính là thời điểm bắt đầu câu chuyện. Vậy nếu chúng ta nói đến những sự kiện xảy ra trước thời điểm bắt đầu này, chúng ta sẽ cần dùng thời quá khứ hoàn thành.

Ví dụ: When Sarah got to the meeting, the committee had elected the new president.